کسانی که مدعی اهل سنت  بودن هستند حداقل اهل سنت باشند[1]

نویسنده: علیرضا  دمیرجان

تعبیر اهل سنت که حرکت در چارچوب قرآن و سنت و متابعت عقل از وحی -که مکلف به درک آن است - را بیان می­کند با این معنا در چارچوب قرآن و سنت قرار نمی­گیرد. به نظر می رسد که این واژه باید علیه شیعه ایجاد شده باشد.

همانطور که روشن است شیعیان این نکته را  به عنوان یک قاعده اعتقادی پذیرفته اندکه مسلمانان بایستی توسط «امامان معصوم» که از نسل حضرت فاطمه زهرا (س) دختر پیامبر عزیزمان هستند اداره شوند. کسانی هم که تحت عنوان اهل سنت شناخته می­شوند نیز عقیده دارند که مسلمانان بایستی توسط افرادی که براساس عدالت، لیاقت و به روش شورایی از بین خودشان انتخاب می­کنند، براساس موازین اسلامی، اداره شوند. به عبارت دیگر می­توان گفت که اصطلاح اهل سنت یک عبارت با بار سیاسی است.

کسانی که به ضرورت حکمرانی بر مسلمانان با محوریت قرآن و سنت ایمان دارند اما قادر نیستند به لائیسیته حتی در سطح اندیشه و اعتقاد اعتراض نمایند نمی­توانند اهل سنت باشند. بایستی با تأسف اظهار نماییم که در کشور ما شمار اهل سنت آنقدر کم است که می­توان آنها را با انگشتان دست نشان داد.  امروزه اکثریت کسانی که ادعا می­کنند اهل سنت هستند خارج از دایرة  اهل سنت هستند.

مطالب نوشته شده در  روزنامه ترکیه

یکی از نویسندگان روزنامه ترکیه احتمالاً با نام مستعار مقاله­ای تحت عنوان «اساتید مدرنیست و معتزله الهیات » نوشته که برای روزنامه نیز ایجاد مسئولیت می­کند و در آن برخی علماء و اساتید الهیات سرشناس کشورمان را به عنوان اهل بدعت و ارتداد به صورت لیستی منتشر کرده و آنها را به خاطر تقابل با اهل سنت سرزنش می­کند.

از آنجائیکه اسم بنده در لیست نبود می­توانستم این نوشته را بخوانم و از آن بگذرم. وقتی این مطلب را در وبسایت اُدا تی وی (Oda TV) خواندم نتوانستم از گفتن این جمله که: «کسانی که مدعی  اهل سنت بودن هستند حداقل اهل سنت باشند.» خودداری کنم.

تصاویر افرادی که در نوشته اسامی­شان ذکر شده است در متن آورده شده است. نوشته چنین است:

اساتید مدرنیست و معتزله الهیات

استادان الهیات با گرایش معتزلی  به موازات اندیشه و ادعاهای مستشرقان غربی با تشکیل جبهه­ای علیه میراث1400 ساله اهل سنت نظرات فرقه­های بدعت­گرا و اهل ارتداد را اتخاذ کرده اند.

برخی از این افراد عبارتند از:

منافقین باطنی: فضل­الرحمن، خلف­الله، مودودی، فراماسون جمال­الدین افغانی، محمد عبده، رشید رضا، موسی جارالله، محمد حمیدالله، الهامی گولر، عمر اُزسوی، مصطفی اُزترک و کلیه وهابی­ها و سلفی­ها

منکرین حدیث و دیدگاه قَدَر اهل سنت:  حسین آتای، عبدالعزیز بایندیر، میکائیل بایرام، محمت اُکویان، محمت گورمز، صائم یپرم، اسرافیل بالجی، مصطفی اسلام­اوغلو، محمدنور دوغان، جانر تاسلامان و کلیه کسانی که اظهار می­کنند «قرآن برای ما کافی است»

متکلمین عاشق اهل کتاب: حی­الدین کارامان، علی بارداک­اغلو، عمر فاروق خرمن، فاروق تُنجَر، علی بولاچ و اعضای سازمان تروریستی فتح­الله گولن (فِتو) و کلیه وابستگان به آنها

و دیگران: سلیمان آتش، خیری کیرباش­اغلو، هادیه اونسال، بیرق­دار بایراکلی، احسان الیآچیک، امره نورمان، محمت امین اُزافشار و کلیه مخالفان اهل سنت

مدرنیست­هایی که مخالف اهل سنت هستند همگی به نوعی معتزله هستند. معتزلی­های معاصر حساسیتی نسبت به عبادت، و تلاش و نگرانی در مورد تبلیغ اسلام ندارند.

تفاوتی بین انتقادکنندگان و انتقادشوندگان وجود ندارد.

تا  آنجائیکه بنده اطلاع دارم معتزله­های  قدیمی وحی را انکار نمی­کردند، خط اصلی آنها اسلام بود. برخی از این اسامی که در لیست ذکر شد حتی قرآن و وحی را نیز قبول ندارند. اما در بین آنها افرادی هم هستند که علیرغم اینکه مرتکب خطا شده­اند شخصیت­های ارزشمندی هستند.

با این حال، ما از منظر قبول یا عدم قبول اسلام به عنوان یک دستور زندگی که بایستی با قوانین اعتقادی، اجتماعی، اقتصادی و حقوقی اداره شود بین کسانی که به نام اهل سنت نقد می­کنند و کسانی که مورد نقد قرار می­گیرند تفاوتی نمی بینیم.

اگر گفته شود «ما آنگونه که در بالا ذکر شد اهل سنت هستیم»، از این بابت خوشحال خواهیم شد زیرا قضاوت ما بر اساس گذشته­ای است که نمی­توانیم فراموش کنیم. لازم به یادآوری است که:

الف:  ما همانگونه که گروه ایشیکچیلار را که وابسته به ارتش ترکیه بوده و روزنامه ترکیه را منتشر می­کند در زمانهایی که با برنامه­های تلویزیونی خود اسلام را به انحراف می­کشاندند، فراموش نکرده ایم. همچنین از یاد نبردیم که آنهائیکه از طریق بانک اخلاص از بهره بانکی گریزان بودند چگونه افراد جاه طلب را مورد سوء استفاده قرار می دادند. اما مهم­تر از همه اینکه این گروه، علمای اهل سنت نظیر سیدقطب و مودودی را که به ضرورت درک و به کارگیری اسلام به عنوان یک کل معتقد بودند و در راه آن مبارزه کرده بودند را طرد می­کردند.

ب: در اولین ماه سال 1970  به عنوان یک جوان بیست و پنج ساله خطیب مسجد سلیمانیه بودم یکی دو نفر از گروه مذکور به منظور ایجاد رابطه با بنده به مسجد آمدند و قصد داشتند پارچه­ای را که جهت دوخت لباس مناسب بود به عنوان هدیه به بنده بدهند البته بنده هدیه آنها را قبول نکردم زیرا می­دانستم  که آنها سیدقطب و مودودی را به عنوان شورشی های تندرو تلقی کرده و مورد نکوهش قرار می دادند. بعدها نه آنها به من نزدیک شدند و نه من به آنها.

تقریباً پانزده سال بعد در سال 1985 ایشیکچیلار دوباره در دستور کار من قرار گرفتند.

دومین تجربه من با ایشیکچیلار

اجازه بفرمایید از کتاب خاطراتم که با عنوان تلاش من برای بنده ای نیکو شدن چاپ شده است نقل قول نمایم:

وقتی در پرونده کتابم با عنوان زندگی جنسی از منظر اسلام تبرئه شدم یکی دو بار برای دریافت برخی مدارک به دادگاه امنیت ملی استانبول مراجعه کردم. اولین باری که به آنجا مراجعه کردم مصادف بود با خبری که در روزنامه حریت درارتباط با امام جماعت مسجد اسماعیل آقا، شیخ محمود افندی نقشبندی، همراه با یک تصویر بزرگ از وی منتشر شده بود.

دادستان نظامی پس از آنکه روزنامه را به من نشان داد سخنان تحقیرآمیز علیه محمود افندی بر زبان آورد از بنده سئوالاتی را در خصوص برخی جماعت­ها و طریقت­ها بویژه سلیمانجی­ها پرسید. وقتی از دادستان سئوال کردم که چرا درخصوص ایشیکچیلار که با ارتش درارتباط هستند سئوالی نمی­پرسد موضوع را پیچاند و گفتگو را فیصله داد.

اهل سنت به دست چه کسانی افتاده است.

پدر مرحوم بنده تعریف می­کرد: در اواخر دوره تزاری یک شهروند روسی به قصد خرید نان وارد یک نانوایی در شهر باتومی شده بود که صاحب­اش از هموطنان ما بود. به محض مشاهده عکس تزار روی دیوار رگ روس بودنش بالا زده بود و گفته بود «تزار کبیر ! شما به دست چه کسانی افتاده­اید؟» و سپس بدون اینکه نان بخرد از نانوایی خارج شده بود.

بنده با الهام گرفتن از این قضیه نمی­توانم غر نزنم که : اهل سنت کبیر! ( مفهومی اصیل با محتوای سیاست اسلامی!)

آیا باید به دست اهل خرافه و فروشندگان کفن نسوز می افتادی؟

آیا محتاج دفاع کسانی شدی که اسلام را فقط عبارت از توضیح المسائل و کرامات اولیاء می­دانند؟

کلام را با فرموده هدایت گرانة پروردگار به پایان می­رسانم:

وَ أَنَّ هذا صِراطی‏ مُسْتَقیماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَنْ سَبیلِهِ ذلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (انعام/153)

توضیح: ایشیکچیلار (Işıkçılar) یکی از جماعت ها و طریقت های اهل سنت در ترکیه است که پیرو حسین حلمی ایشیک هستند.  گفته می شود این طریقت در ترکیه میان نظامیان و ارتش  نفوذ گسترده ای داشته است . روزنامه ترکیه ارگان این طریقت است .

درباره نویسنده :

علیرضا دمیرجان استاد الهیات و نویسنده متولد سال 1945 میلادی در شهر استانبول است . وی فارغ التحصیل از مدارس امام خطیب و دانشکده الهیات دانشگاه مرمره می باشد. دمیر جان مدتها به عنوان خطیب و امام جماعت مسجد سلیمانیه مشغول به فعالیت بوده است . دمیرجان به دلیل انتشار مقالات و آثار اسلامی در دوره حاکمیت لاییک ها در ترکیه بارها  از سوی دادگاههای وقت ترکیه محکوم شد . او موسس مرکز آموزش عالی تخصصی هاساکی سازمان دیانت ترکیه بوده و دارای مقالات و آثار متعددی در حوزه علوم دینی و اسلامی است ازجمله آثار وی  : دفاع از هویت اسلامی ، درسهایی از رسول گرامی اسلام ، دعوت به نماز ، زندگی جنسی از منظر اسلام و....

علیرضا دمیر جان موسس بنیاد ARDEV( بنیاد همبستگی مطالعات و آموزش ) ترکیه است . آژانس خبری mirat Haber  نیز  منعکس کننده اخبار ٍ،  آثار و اندیشه های  دمیر جان  در ترکیه است.